TRENDS IN TRIALS

TURN-COVID: Nederlandse cohortstudie ter evaluatie van het gebruik van neutraliserende monoklonale antilichamen en andere antivirale middelen tegen SARS-CoV-2

SAMENVATTING

Nieuwe antivirale middelen kunnen een mogelijk keerpunt zijn in de preventie en behandeling van patiënten met COVID-19. Verschillende gerandomiseerde klinische fase III-studies laten zien dat één gift neutraliserende monoklonale SARS-CoV-2-antilichamen het relatieve risico op ziekenhuisopname en/of overlijden met 70–85% kan verminderen bij seronegatieve patiënten met SARS-CoV-2-infectie, mits vroeg gegeven in het ziekteproces. Deze geneesmiddelen werden ook bij seronegatieve hoogrisicopatiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis ingezet. Daarnaast wordt gerapporteerd dat orale antivirale middelen, zoals molnupiravir en nirmatrelvir/ritonavir, het risico op ziekenhuisopname en/of overlijden met 39–89% zouden kunnen verminderen. Deze ontwikkelingen zijn potentiële doorbraken in de behandeling van SARS-CoV-2-infectie, voornamelijk voor immuungecompromitteerde patiënten die een verminderde of geen humorale respons hebben na COVID-19-vaccinatie. Naast vaccinatiegraad zullen de komst van nieuwe SARS-CoV-2-mutanten zoals omikron en logistieke zaken belangrijke determinanten zijn van het klinische effect in de dagelijkse praktijk. Het doel van de TURN-COVID-studie is om het gebruik, de effectiviteit, de veiligheid en de kosten van monoklonale antilichamen en andere antivirale middelen tegen SARS-CoV-2 in Nederland in kaart te brengen. Bovendien wordt een landelijk platform gecreëerd om toekomstige nog niet geregistreerde behandelingen voor COVID-19 te evalueren.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2022;19:184–7)

IA-DUET: een superioriteitsstudie naar combinatietherapie met een azole en echinocandine bij invasieve aspergillose

SAMENVATTING

De IA-DUET-studie is een multicenter pragmatische, gerandomiseerde studie naar de effectiviteit van combinatietherapie (azool + echinocandine) in vergelijking met azool-monotherapie ter behandeling van invasieve aspergillose. In-vitro- en dierexperimenteel onderzoek suggereert een synergistisch effect wanneer beide antifungale klassen worden gecombineerd. Een post-hoc-analyse van de enige gelijkaardige gerandomiseerde studie suggereert bovendien overlevingsvoordeel met combinatietherapie. In totaal zullen 650 patiënten worden geïncludeerd. De studie heeft een pragmatische opzet; er zijn bijvoorbeeld geen ziekenhuisbezoeken noodzakelijk na initieel ontslag uit het ziekenhuis en mortaliteit is het primaire eindpunt. De eerste patiënt werd in mei 2021 geïncludeerd en ondertussen hebben acht Nederlandse en Belgische centra zich aangesloten. Ook centra met de mogelijkheid om slechts een paar patiënten per jaar te rekruteren zijn nodig om deze studie een succes te maken. De sponsor is het Erasmus MC, HOVON helpt als contract researchorganisatie (CRO) en in België is het UZ Leuven coördinerend centrum. De studie wordt gefinancierd door ZonMw en het federaal kenniscentrum voor gezondheidszorg (KCE) via het nieuwe BeNeFit-initiatief (‘Belgian-Netherlands Funding of International Trials’).

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2022;19:153–6)

Curatie voor volwassen patiënten met sikkelcelziekte: allogene stamceltransplantatie met een HLA-identieke of haplo-identieke verwante donor

SAMENVATTING

Recentelijk is allogene stamceltransplantatie voor volwassen sikkelcelpatiënten met een beschikbare HLA-identieke of haplo-identieke verwante donor geïmplementeerd in het transplantatieprogramma van het Amsterdam UMC. In deze bijdrage geven wij een overzicht van de indicaties, conditioneringsschema’s en het behandeltraject van zowel HLA-identieke als haplo-identieke allogene stamcel beenmergtransplantatie bij volwassen sikkelcelpatiënten. De uitkomsten van deze transplantaties en hun effect op immuniteit, orgaanfuncties en kwaliteit van leven worden in het Amsterdam UMC onderzocht in het kader van meerdere wetenschappelijke onderzoeken.

ALK2-remmer (KER-047) in de behandeling van ijzer-refractaire ijzergebreksanemie (IRIDA): een fase 2 open label, dosisescalatie- en dosisexpansiestudie

SAMENVATTING

Patiënten met ijzer-refractaire ijzergebreksanemie (IRIDA) hebben microcytaire bloedarmoede als gevolg van een ijzeropname- en verdelingsstoornis die niet goed reageert op orale ijzersuppletie. Patiënten zijn daarom afhankelijk van intraveneus ijzer met kans op ijzerstapeling. Een fase 2 open-label dosisescalatie-en dosisexpansiestudie in het Radboudumc gaat de veiligheid en tolerantie van een ALK2-remmer (KER-047) onderzoeken die de aanmaak van hepcidine onderdrukt bij IRIDA-patiënten.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2022;19:44-7)

CLL17/HOVON500: een multicenter, gerandomiseerd, prospectief, open-label fase 3-onderzoek waarin ibrutinib als monotherapie wordt vergeleken met venetoclax plus obinutuzumab in een vast aantal kuren en met venetoclax plus ibrutinib in een vast aantal kuren bij patiënten met niet eerder behandelde chronische lymfatische leukemie

SAMENVATTING

De CLL17/HOVON500-studie is ontwikkeld om te be-studeren of een tijdelijke behandeling met venetoclax plus obinutuzumab of met ibrutinib plus venetoclax vergelijkbaar is met de werkzaamheid van ibrutinib-monotherapie als continue therapie met betrek-king tot progressievrije overleving (PFS) bij patiënten met niet eerder behandelde chronische lymfatische leukemie (CLL).

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2021;18:328-33)

Pneumo-CLL-studie: immunogeniciteit van het aanbevolen pneumokokkenvaccinatieschema bij patiënten met chronische lymfatische leukemie

SAMENVATTING

Patiënten met chronische lymfatische leukemie (CLL) hebben een sterk verhoogd risico op pneumokokkeninfecties. Om die reden wordt pneumokokkenvaccinatie aanbevolen met het 13-valente conjugaatvaccin (Prevenar13), twee maanden later gevolgd door het 23-valente polysacharidevaccin (Pneumovax23). Omdat nog onbekend is of dit vaccinatieschema wel immunogeen is bij CLL patiënten is de Pneumo-CLL-studie opgezet, een observationeel onderzoek waarbij de antistofrespons op het aanbevolen vaccinatieschema bij CLL-patiënten wordt gemeten.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2021;18:238-9)

NK4AML: toediening van ex-vivo gegenereerde allogene ‘natural killer’-cellen in combinatie met subcutaan IL-2 bij patiënten met acute myeloïde leukemie

SAMENVATTING

In deze studie onderzoeken we de veiligheid en effectiviteit van toediening van ‘natural killer’-cellen (NK-cellen) van een donor, in combinatie met subcutaan IL-2 bij patiënten met acute myeloïde leukemie (AML) of myelodysplastisch syndroom (MDS)-EB2 met actieve ziekte. NK-celimmuuntherapie is een veelbelovende en veilige adjuvante behandelmogelijkheid voor patiënten met AML. In deze studie behandelen we patiënten met een actief en zuiver NK-celproduct, gekweekt vanuit navelstrengbloedstamcellen.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 20210;18:129-31)