Bestaande ontstekingsremmer dexamethason vermindert sterfte COVID-19 patiënten op IC

juni 2020 Corona Willem Van Altena

Een bestaand geneesmiddel, dexamethason, lijkt goede resultaten te geven bij de behandeling van COVID-19 patiënten, vooral degenen die op de intensive care beademd worden. De sterfte onder deze groep patiënten, die met het middel behandeld werden, daalde met een derde. Reden voor het onderzoeksteam uit Oxford om hun ontdekking deze week al wereldkundig te maken, nog voor publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift. Enig voorbehoud is dus op zijn plaats, maar het optimisme is groot.

Krachtige ontstekingsremmer

Het middel dexamethason behoort tot de groep van de corticosteroïden. Een ander geneesmiddel uit deze groep is prednison. Het wordt ingezet als krachtige ontstekingsremmer bij een grote verscheidenheid van aandoeningen, zoals reuma, longaandoeningen, maag- en darmaandoeningen, hematologische aandoeningen, neurologische aandoeningen en kankers.

Het middel werd onderzocht op mogelijke effectiviteit bij de behandeling van coronapatiënten in het kader van de RECOVERY-studie, waarin reeds bestaande, en dus goedgekeurde medicijnen werden getest of ze ook ingezet kunnen worden bij COVID-19 patiënten.

Lage dosering

In die RECOVERY-studie, die in maart van dit jaar van start ging, kregen 2104 COVID-19 patiënten tien dagen lang naast de standaardbehandeling dagelijks een lage dosering (6 mg) dexamethason, de controlegroep van 4321 patiënten kreeg alleen de gebruikelijke therapie. Dexamethason zorgde voor een daling in de sterfte (gemeten over 28 dagen) met 17% (RR 0,83 [BI 0,74 – 0,92]; P=0,0007).

Afname: een derde

Dexamethason liet de sterfte onder beademde patiënten met een derde afnemen (RR 0,65 [95% BI 0,48 – 0,88]; p=0,0003) en met een vijfde onder de patiënten die alleen extra zuurstof kregen (RR 0,80 [0,67 – 0,96]; p=0,0021). Bij patiënten die geen beademing of extra zuurstof nodig hadden maakte toediening van dexamethason nauwelijks iets uit. (RR 1,22 [0,86 – 1,75; p=0,14). Patiënten die niet in het ziekenhuis behandeld werden zijn niet in de studie betrokken.

Volgens de onderzoekers uit Oxford betekende toediening van dexamethason één sterfgeval per acht beademde patiënten minder, en één dode minder per 25 patiënten die alleen zuurstof kregen.

Standaardbehandeling

Professor Peter Horby, epidemioloog in Oxford en een van de hoofdonderzoekers is positief over de ontdekking. “Dexamethason is het eerste geneesmiddel dat de overleving bij COVID-19 patiënten vergroot en dat is een uiterst welkom resultaat. Het gunstig effect op overleving bij patiënten die te ziek zijn om normaal te kunnen ademen is duidelijk en significant. Dexamethason moet wat ons betreft onderdeel van de standaardbehandeling voor deze patiënten worden. Het middel is goedkoop, het is verkrijgbaar en kan meteen ingezet worden om wereldwijd levens te redden.”

Zijn collega en mede-onderzoeker prof. Martin Landray vult aan: “Het is fantastisch dat het eerste middel waarvan we kunnen aantonen dat het de sterfte vermindert wereldwijd verkrijgbaar en betaalbaar is.”

RECOVERY

RECOVERY staat voor Randomised Evaluation of COVid-19 thERapY, en is een van de grootste klinische studies in zijn soort, met in totaal ruim 11.500 COVID-19 patiënten in meer dan 175 ziekenhuizen in het Verenigd Koninkrijk. Dexamethason is maar een van de bestaande middelen die in de RECOVERY-studie worden uitgetest op COVID-19 patiënten. Onder de middelen die binnen de studie worden onderzocht bevinden zich antibiotica, anti HIV-middelen en convalescent plasma, dat is plasma van mensen die COVID-19 hebben gehad en antistoffen hebben opgebouwd. Ook het malariamiddel hydroxychloroquine, waarover erg veel te doen is geweest in de media, werd in de RECOVERY-studie onderzocht, maar inmiddels is die proef gestaakt omdat er onvoldoende bewijs is dat het middel werkt.

Bronnen

Lees HIER het persbericht van de universiteit van Oxford over de ontdekking.

Bezoek ook de WEBSITE van de RECOVERY-studie.