NTVH - 2019, nummer 7, october 2019
dr. M. Belderbos , Dr. R. van Boxtel , prof. dr. G. de Haan
Iedere cel in het menselijk lichaam is afkomstig uit dezelfde bevruchte eicel. ‘Lineage tracing’ is een experimentele techniek die met behulp van erfelijke markers de levensloop van een cel vanaf de bevruchte eicel reconstrueert. ‘Lineage tracing’ wordt toenemend gebruikt in wetenschappelijk onderzoek naar normale bloedcelvorming, hematopoëtische veroudering en maligne transformatie. Dankzij recente technologische ontwikkelingen is het nu mogelijk om de hematopoëtische stamboom tot op het niveau van individuele cellen in kaart te brengen. Hierdoor wordt toenemend duidelijk dat hematopoëse een continu, in plaats van stapsgewijs proces is. Bovendien tonen deze onderzoeken dat er een hoge mate van diversiteit bestaat, zowel tussen normale hematopoëtische voorlopercellen als in leukemie. Deze klonale heterogeniteit is klinisch relevant, omdat dit waarschijnlijk een belangrijke rol speelt in maligne ontaarding, therapieresistentie en het ontstaan van recidief leukemie. Door ‘lineage tracing’ te combineren met functionele onderzoeken, kunnen de onderliggende mechanismen voor normale ontwikkeling en ziekte nader in kaart worden gebracht. In dit artikel wordt een overzicht gegeven wat ‘lineage tracing’ is en hoe inzicht in de ontstaansgeschiedenis van bloed kan worden ingezet om het ontstaan van ziekte te voorspellen en mogelijk te voorkomen.
(NED TIJDSCHR HEMATOL 2019;16:337–42)
Lees verderNTVH - 2016, nummer 3, march 2016
J.A.N. Groot BSc, dr. K. Klauke , prof. dr. G.A. Huls , prof. dr. G. de Haan
De incidentie van hematologische maligniteiten neemt toe met de leeftijd. Omdat deze vormen van kanker geassocieerd zijn met een accumulatie van somatische mutaties over tijd, is de belangstelling in de aard, frequentie, functionele consequenties en volgorde waarin deze mutaties optreden in de afgelopen jaren sterk toegenomen. Recente studies hebben aangetoond dat verworven mutaties in verscheidene genen, met name DNMT3A, TET2 en ASXL1, geassocieerd zijn met een verhoogd risico op het ontwikkelen van verschillende hematologische kankers. Deze mutaties zijn vaak al jaren subklinisch aanwezig en gaan veelal gepaard met een klonale expansie van hematopoëtische stam- en progenitorcellen. Uiteindelijk zal dit resulteren in klonale hematopoëse waarbij een grote fractie van de perifere bloedcellen afkomstig is van een gemuteerde kloon in het beenmerg. Hoewel moderne verfijnde ‘sequencing’-technieken het mogelijk maken om risicogroepen, zoals ouderen, te screenen op deze mutaties, is het nog te vroeg om te concluderen dat dit op den duur kan leiden tot betere behandelstrategieën en prognoses.
(NED TIJDSCHR HEMATOL 2016;13:88–94)
Lees verderTo provide the best experiences, we and our partners use technologies like cookies to store and/or access device information. Consenting to these technologies will allow us and our partners to process personal data such as browsing behavior or unique IDs on this site and show (non-) personalized ads. Not consenting or withdrawing consent, may adversely affect certain features and functions.
Click below to consent to the above or make granular choices. Your choices will be applied to this site only. You can change your settings at any time, including withdrawing your consent, by using the toggles on the Cookie Policy, or by clicking on the manage consent button at the bottom of the screen.
