prof. dr. A. Hagenbeek

Fase 1/2-studies bij non-hodgkinlymfomen, hodgkinlymfoom en chronische lymfatische leukemie

Samenvatting

De doelstelling en werkwijze van de recent opgerichte HOVON/LLPC Fase 1/2 Werkgroep wordt beschreven. Langs deze weg komen continu nieuwe middelen beschikbaar voor patiënten met alle subtypen non-hodgkinlymfomen, hodgkinlymfoom en chronische lymfatische leukemie die faalden op de reguliere behandeling. Namen van deelnemende centra en e-mailadressen van de hematologen aldaar worden vermeld om snelle communicatie te bevorderen met verwijzende hematologen in het land.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2016;13:347–9)

Lees verder

Brentuximab vedotin, een nieuwe therapeutische optie voor patiënten met een CD30-positief lymfoom

Samenvatting

Brentuximab vedotin is een fraai voorbeeld van ‘targeted therapy’. Brentuximab vedotin is een antilichaam-geneesmiddel- conjugaat (‘antibody-drug conjugate’) dat specifiek en selectief wordt gekoppeld aan CD30-positieve cellen en vervolgens geïnternaliseerd. Door proteolyse in de tumorcel wordt het werkzame antikankermiddel monomethyl auristatine E vervolgens losgekoppeld van het antilichaam en verstoort het de celdeling. Naast de bekende CD30-positieve lymfomen als het hodgkinlymfoom en het anaplastisch grootcellige T-cellymfoom, komt CD30 ook deels tot expressie op andere lymfomen, zoals het diffuus grootcellig B-cellymfoom. Brentuximab vedotin is werkzaam gebleken als monotherapie bij sterk voorbehandelde hodgkinlymfoompatiënten bij wie zelfs complete remissies zijn bereikt en de algehele overleving werd verlengd. Toekomstige studies zijn er mede op gericht om brentuximab vedotin in eerdere behandellijnen te combineren met andere therapieën bij CD30-positieve lymfomen ter verbetering van de uitkomt. Brentuximab vedotin kan ook als monotherapie bij CD30-positieve lymfomen worden toegepast, daar waar geen standaardtherapie meer voor handen is of waar standaardtherapie te toxisch wordt bevonden.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2015;12:138–47)

Lees verder

Brentuximab vedotin bij de behandeling van het hogdkinlymfoom. Een doorbraak?

Samenvatting

Brentuximab vedotin (BV; Adcetris®) is een recent ontwikkeld, veelbelovend antilichaam-cytostaticumconjugaat, specifiek gericht tegen de CD30-positieve maligne Reed-Sternberg (RS)-cellen van het hodgkinlymfoom (HL). Het anti-CD30-antilichaam gekoppeld aan monomethyl-auristatin-E wordt door de RS-cel geïnternaliseerd, in het lysosoom gekliefd, waarna het cytostaticum (antitubuline-agens) de cel doodt. Gegevens uit fase I/II-studies van monotherapie bij uitgebreid voorbehandelde of refractaire HL-patiënten lieten een indrukwekkend responspercentage zien, dat wil zeggen 74%, waarvan 34% complete remissie en 40% partiële remissie. Bij vrijwel alle patiënten (94%) werd tumorlastreductie waargenomen. Geringe beenmergtoxiciteit en perifere sensibele neuropathie zijn de belangrijkste (passagiaire) bijwerkingen. Er is dus sprake van een hoge therapeutische index. Thans zijn studies in gang gezet of in voorbereiding BV te combineren met bestaande chemotherapieregimes, zowel in de eerste als in de tweede lijn met enerzijds het doel om de toxiciteit van de regimes te verminderen door cytostatica te vervangen door BV, uiteraard met behoud van de uitstekende behandelingsresultaten, en anderzijds – bij recidiefpatiënten – om hogere responspercentages te forceren, een langere responsduur en, zo mogelijk, een hogere kans op genezing.
(NED TIJDSCHR HEMATOL 2012;9:124–9)

Lees verder

HOVON 110: ReBeL-studie: een gerandomiseerde fase I/II-studie naar de effectiviteit en veiligheid van behandeling met lenalidomide en rituximab, met of zonder bendamustine, bij volwassen patiënten met recidief folliculair lymfoom

Samenvatting

Hoewel de overleving van patiënten met folliculair lymfoom de laatste jaren aanzienlijk is verbeterd, zijn er tot op heden geen curatieve mogelijkheden. De standaardbehandeling in de eerste lijn bestaat uit immuunchemotherapie, in Nederland meestal rituximab (R) in combinatie met CVP (cyclofosfamide, vincristine, prednison). Een standaard tweedelijnsbehandeling ontbreekt. Recent zijn in Duitsland 2 grote gerandomiseerde studies gedaan, waarbij in de eerste lijn R-bendamustine superieur bleek aan R-CHOP, en in de tweede lijn R-bendamustine superieur aan R-fludarabine. Daarnaast zijn veelbelovende resultaten bekend geworden van behandeling met rituximab in combinatie met het immuunmodulatoire middel lenalidomide. De HOVON110-ReBeL-studie is een fase I/II-studie. In het fase I-gedeelte wordt de haalbaarheid van de combinatie rituximab, bendamustine en lenalidomide op 4 dosisniveaus bestudeerd bij patiënten met recidief folliculair lymfoom. Op basis van toxiciteit wordt het optimale dosisniveau voor deze middelen bepaald. Vervolgens wordt een gerandomiseerd fase II-onderzoek uitgevoerd met in de ene groep rituximab en lenalidomide, en in de andere groep rituximab, bendamustine en lenalidomide. Beide (experimentele) groepen worden vervolgens ieder afzonderlijk beoordeeld op effectiviteit en toxiciteit, op basis waarvan de meest veelbelovende groep zal worden geselecteerd voor een hierop volgende fase III-studie.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2012;9:71–5)

Lees verder