Leefstijlgerelateerd metabool syndroom leidt tot verhoogd risico op diverse soorten kanker

maart 2024 Wetenschap Chiara Uijtermerk

Er blijkt een relatie te zijn tussen het metabool syndroom (MetS) en hoger risico op kanker. Het metabool syndroom is de overkoepelende benaming voor allerlei klachten rondom de stofwisseling die veroorzaakt worden door een disbalans tussen voedselopname en lichamelijke activiteit. De aandoening uit zich onder andere in een verhoogd cholesterol en hypertensie. MetS komt voor bij 18% van de werkende mannen en 11% van de werkende vrouwen. De incidentie neemt toe met de leeftijd: bij 60-jarigen is de prevalentie van MetS ongeveer 40%. Wat het effect is van het beloop van MetS en hoe dit het algehele risico op kanker beïnvloedt was nog onvoldoende onderzocht. In een grootschalig cohort onderzoek van Han-Ping Shi en collega’s van de Capital Medical University in Beijing dat onlangs verscheen in vaktijdschrift Cancer is de relatie tussen MetS en kanker in kaart gebracht.

Optelsom

De onderzoekers baseerden zich data van ruim 44.000 deelnemers aan de Kaulian Study, een groot onderzoekscohort uit China. Zij werden ingedeeld in vier verschillende categorieën: laag-stabiel (n=4567), matig-laag (n=18.018), matig-hoog (n=18.288) en verhoogd-toenemend (n=3152). De categorieën waren gebaseerd op basis van een optelsom van alle aandoeningen veroorzaakt door MetS, zoals centrale obesitas, toegenomen triglyceriden, afgenomen HDL-cholesterol, verhoogde bloeddruk en toegenomen nuchtere plasma glucose. Al deze symptomen kregen een cijfer tussen 0 (beste) tot 5 (slechtste). Daarna werden de cijfers bij elkaar opgeteld om tot een totaalscore te komen.

Chronische ontstekingen

Vergeleken met de deelnemers met een laag-stabiel beloop, werd het verhoogd-toenemend traject geassocieerd met een verhoogd risico op algehele kanker (hazard ratio [HR], 1,27; 95% betrouwbaarheidsinterval [BI], 1,04–1,55). De HR was ook verhoogd bij borst- (HR, 2,11; 95% BI, 1,04–4,34), baarmoeder- (HR, 3,33; 95% BI, 1,16–6,77), nier- (HR, 4,52; 95% BI, 1,17 –10,48), colorectaal- (HR, 2,54; 95% BI, 1,27–5,09) en leverkanker (HR, 1,61; 95% BI, 1,09–4,57). Bij patiënten met chronische ontstekingen (C-reactief proteïne niveaus ≥3 mg/L) was het verhoogd-toenemende trajectpatroon significant geassocieerd met een grotere kans op borst,- baarmoeder- colorectale- en leverkanker.

Klinische implicaties

De onderzoekers denken aangetoond te hebben dat er niet alleen gekeken moet worden naar de relatie tussen twee bepaalde aandoeningen, maar dat er ook nauwkeuriger gekeken moet worden naar het effect van het ziektebeloop op het risico op een andere aandoening. Door al vroegtijdig in te schatten welke patiënten met MetS een hoger risico lopen op kanker kan hier proactiever op gescreend worden, waardoor de kanker mogelijk eerder gediagnosticeerd wordt. Het effect van het ziektebeloop van MetS op het risico op andere aandoeningen naast kanker kan een interessante invalshoek zijn voor verder onderzoek. 

Referentie

Deng L, Liu T, Liu C, Zhang Q, Song M, Lin S, e.a. The association of metabolic syndrome scores trajectory patterns with risk of all cancer types. Cancer [Internet]. 11 maart 2024; Beschikbaar op: https://doi.org/10.1002/cncr.35235.