Dubbele remming van BTK en HCK toont veelbelovend effect bij mantelcellymfoom

maart 2024 Wetenschap Willem Van Altena

Onderzoekers van Cancer Center Amsterdam onder leiding van Marcel Spaargaren hebben een veelbelovend effect gemeld van een nieuwe kleine moleculeremmer met dubbele activiteit in mantelcellymfoom. Het onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Leukemia, werpt licht op een nieuwe benadering voor de behandeling van deze agressieve vorm van non-Hodgkin lymfoom.

Mantelcellymfoom wordt gekenmerkt door snelgroeiende kwaadaardige B-lymfocyten die zich snel door het lichaam verspreiden en symptomen veroorzaken. In Nederland wordt jaarlijks bij meer dan 200 mensen de diagnose mantelcellymfoom gesteld, voornamelijk bij patiënten ouder dan 50 jaar.

Therapieresistentie

Ondanks recente vooruitgang in de behandeling van mantelcellymfoom blijft de ziekte een uitdaging, vooral vanwege primaire en verworven therapieresistentie. In een recente studie beschreven de onderzoekers uit Amsterdam hoe ze een nieuwe benadering hebben ontwikkeld om specifiek de groei van mantelcellymfoom te blokkeren door middel van een dubbele remmer.

De signaleringsroute van de B-celreceptor, die betrokken is bij normale ontwikkeling van B-cellen en immuunactivatie, is ontregeld bij mantelcellymfoom, wat resulteert in de snelle celgroei. Reeds eerder was aangetoond dat de kleine molecule BTK-remmer ibrutinib een ongekende anti-lymfoomactiviteit uitoefent via zeer specifieke moleculaire mechanismen.

Ongecontroleerde groei

Het team onder leiding van Spaargaren heeft gebaseerd op deze wetenschap een nieuwe benadering ontwikkeld door een kleine moleculeremmer te identificeren die zowel BTK als HCK, een lid van de Src-familie tyrosinekinase, aanpakt. Dit is gebaseerd op het begrip dat kwaadaardige cellen verschillende celbiologische mechanismen ‘kapen’ om ongecontroleerde groei mogelijk te maken.

Hoewel BTK-remmers in eerste instantie effectief zijn, ontwikkelt ongeveer 30% van de mantelcellymfoompatiënten primaire resistentie tegen deze behandeling. Bovendien ontwikkelen veel andere patiënten na verloop van tijd verworven resistentie. Het onderzoeksteam heeft daarom een nieuwe strategie toegepast door een dubbele remmer te ontwikkelen die zowel BTK als HCK aanpakt.

In 2021 was al ontdekt dat afwijkende expressie van HCK correleert met een slechte prognose bij mantelcellymfoompatiënten. De nieuwe remmer, genaamd KIN-8194, toonde veelbelovende resultaten in preklinische tests, waarbij het de groei van lymfoomcellen remde, zelfs cellen met primaire resistentie tegen BTK-remmers.

Potentieel veelbelovend

De bevindingen van het onderzoeksteam suggereren dat de nieuwe BTK- en HCK-remmer KIN-8194, een potentieel veelbelovende behandelingsoptie kan zijn voor mantelcellymfoompatiënten. Deze remmer heeft de mogelijkheid om zowel BTK-gevoelige als resistente lymfoomcellen aan te pakken, waardoor het een veelbelovende stap voorwaarts is in de zoektocht naar effectieve behandelingen voor deze moeilijk behandelbare vorm van bloedkanker.

Referentie

Lantermans, H.C., Ma, F., Kuil, A. et al. The dual HCK/BTK inhibitor KIN-8194 impairs growth and integrin-mediated adhesion of BTKi-resistant mantle cell lymphoma. Leukemia (2024). https://doi.org/10.1038/s41375-024-02207-9