SAMENVATTING

Het proefschrift van dr. Anna Marneth behandelt erfelijke bloedingsneigingen en bloedplaatjesafwijkingen veroorzaakt door mutaties in de transcriptiefactoren GFI1B (Growth Factor Independent 1B) en RUNX1 (Runt Related Transcription Factor 1). Mutaties in deze twee genen leiden tot overlappende ziektebeelden met een tekort aan bloedplaatjes die minder granules bevatten dan gebruikelijk. Daarnaast komt de stam- en voorlopercelmarker CD34 tot expressie op de bloedplaatjes. Deze marker kan wellicht worden gebruikt bij de diagnose van GFI1B-en RUNX1-gerelateerde trombocytopenie. Daarnaast onderzochten Marneth en collega’s een specifiek subtype acute myeloïde leukemie (AML) dat wordt gekarakteriseerd door overexpressie van het BRE (Brain and Reproductive organ Expressed)-gen. Zij toonden aan dat BRE-overexpressie wordt veroorzaakt door transcriptie-activering halverwege het gen. Deze ongebruikelijke activering vertoonde een sterke associatie met de chromosomale afwijking t(9;11). Door deze chromosomale afwijking wordt een oncofusie-eiwit gevormd dat gentranscriptie activeert. Genoombrede analyse in de groep met BRE-overexpressie en t(9;11) toonde aan dat 90 genen intragene transcriptie-initiatie markers bevatten. Het t(9;11)-afgeleide fusie-eiwit vertoonde een interactie met deze DNA-regio’s. Tevens kwamen de 90 genen gemiddeld hoger tot expressie in dit subtype AML ten opzichte van andere vormen van AML. Dit zou kunnen betekenen dat deze genen onderdeel zijn van een leukemie-gen-programma dat door het oncofusie-eiwit wordt geactiveerd. Samenvattend hebben Marneth en collega’s belangrijke moleculaire inzichten gegenereerd die kunnen worden gebruikt bij de diagnose en opheldering geven over de pathogenese van erfelijke bloedingsneigingen en AML.

(NED TIJDSCHR HEMATOL 2018;15:45–7)